Các giai đoạn của một giấc ngủ

Giấc ngủ đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe con người. Một giấc ngủ tốt và đủ giấc giúp cơ thể phục hồi năng lượng cho một ngày mới hiệu quả. Để có một giấc ngủ ngon, chúng ta cần hiểu về các giai đoạn của giấc ngủ để hạn chế những tác động tới giấc ngủ trong những khoảng thời gian cần  thiết.

 

Quá trình ngủ của con người được chia thành những giai đoạn nhất định với những đặc trưng riêng. 5 giai đoạn của giấc ngủ được chia thành 2 nhóm: giấc ngủ REM (rapid eye movement) và giấc ngủ NREM/Non - REM (non rapid eye movement). Cụ thể, giấc ngủ NREM gồm giai đoạn ru ngủ, ngủ nông, ngủ sâu và ngủ rất sâu. Giấc ngủ REM chỉ bao gồm giai đoạn ngủ mơ.

Giai đoạn ru ngủ

Thông thường, giai đoạn này chỉ diễn ra từ 3-15 phút, bắt đầu diễn ra vào thời điểm bạn nhắm mắt bắt đầu ngủ. Trong giai đoạn này, nhịp thở sẽ trở nên chậm lại, nhịp tim đều, huyết áp giảm, nhiệt độ não giảm, mắt bạn sẽ chuyển động chậm dần. Đây là thời gian người ngủ dễ bị tỉnh và có thể không ngủ lại được, tỉnh lại mãi đến khi quá mệt mới ngủ thiếp đi được. 

 

Do đó, để có một giấc ngủ ngon cần chuẩn bị một không gian ngủ đủ sạch sẽ, yên tĩnh, tránh các tiếng ồn tác động. Đồng thời không nên uống quá nhiều nước trước khi đi ngủ vì việc buồn đi vệ sinh có thể làm gián đoạn giấc ngủ và khó ngủ lại.

 

Giai đoạn ngủ nông

Trạng thái lơ mơ hay ngủ thiu thiu, ngủ không sâu, thời lượng chiếm đến 45% giấc ngủ. Ở giai đoạn này mắt ngừng chuyển động và hoạt động của bộ não (sóng não) trở nên chậm hơn. Người ngủ có thể ý thức một cách lơ mơ, một vài ý nghĩ rời rạc trôi nổi trong đầu nhưng không thể nhìn thấy bất cứ vật gì ngay cả khi mắt còn mở. Người ngủ vẫn có thể bị tỉnh giấc bởi các âm thanh.

 

Giai đoạn ngủ sâu

Giai đoạn này chiếm dưới 10% tổng thời gian ngủ. Ngủ sâu là giai đoạn chuyển tiếp giữa ngủ nông và ngủ rất sâu. Người ngủ rất khó tỉnh, phải có âm thanh to hoặc lay động vào người thì mới tỉnh. Thường kéo dài hơn ở thanh niên và ngắn đi ở người cao tuổi.

 

Giai đoạn ngủ rất sâu

Giai đoạn này chiếm khoảng 20% tổng thời gian giấc ngủ, là giai đoạn vô cùng quan trọng giúp cơ thể được nghỉ ngơi gần như hoàn toàn. Lúc này, nhiệt độ cơ thể, nhịp tim, nhịp thở và huyết áp đều giảm xuống mức thấp nhất, hoàn toàn không có sự chuyển động của mắt và các cơ tay, chân. Những người bị thức giấc vào giai đoạn này thường cảm thấy choáng váng, bơ vơ, mất phương hướng, một lúc sau đó hoạt động của não bộ mới có thể được tăng cường trở lại như bình thường.

Giai đoạn ngủ mơ

Sau khi pha ngủ sâu kết thúc, người ngủ quay lại giai đoạn 2 và rồi đi vào trạng thái REM. Ở giai đoạn này mặc dù đang ngủ nhưng nhiệt độ cơ thể, nhịp tim, nhịp thở và huyết áp đều tăng lên, nhãn cầu – đôi mặt chuyển động nhanh qua lại, trong khi cơ chân tay tạm thời không hoạt động. Những giấc mơ xuất hiện ở giai đoạn này, đối với những người thức dậy đột ngột ở giai đoạn REM, họ thường nhớ lại những câu chuyện dường như vô lý – những giấc mơ. Cuối giai đoạn REM, thông thường cơ thể thức giấc tạm thời một vài phút sau đó nhanh chóng lặp lại chu kỳ giấc ngủ cho đến sáng.

 

Mộc Can - Tinh hoa Thảo dược Việt